🔎Την εικόνα-φωτογραφία με τη φράση «Αll Eyes on Rafh» ασφαλώς την έχεις δει. Παρ’ ότι δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη και δεν είναι πραγματική, έχει γίνει η πιο viral εικόνα στην ιστορία του διαδικτύου, με πάνω από 47 εκατομμύρια κοινοποιήσεις. Θέλεις να μάθεις πέντε πράγματα για την ιστορία της πόλης, που συγκεντρώνει πάνω της τα βλέμματα όλης της οικουμένης;
🔎Στη Ράφα αυτή τη στιγμή στοιβάζονται σχεδόν 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι. Ο «επίσημος» πληθυσμός της δεν ξεπερνά τις 170.000. Δηλαδή οι άνθρωποι που βρίσκονται εκεί είναι δεκαπλάσιοι απ’ αυτούς που κατοικούν συνήθως. Και πριν από έναν αιώνα, το 1922, ήταν ένα ταπεινότατο χωριουδάκι με 599 κατοίκους!
🔎Όλοι γνωρίζουμε π.χ. για το Βερολίνο και την Λευκωσία, αλλά ελάχιστοι συνειδητοποιούν ότι ΚΑΙ η Ράφα είναι μια βιαίως διαιρεμένη πόλη, από το 1982 ανήκει η μισή στην Αίγυπτο και η μισή στο Ισραήλ (και από το 2005 και μετά στην Παλαιστινιακή διοίκηση).
🔎Αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή.
🔎Η ιστορία της Ράφα, όμως, σαν πόλη χάνεται στα βάθη των αιώνων. Αναφορές στην πόλη μ’ αυτό το όνομα υπάρχουν ήδη από το 1.500 π.Χ. Η γεωγραφική της θέση είναι κομβική, βρίσκεται ακριβώς στο σημείο όπου το ερημικό τοπίο της άνυδρης χερσονήσου του Σινά υποχωρεί και δίνει τη θέση του στην μεσογειακή βλάστηση και το εύκρατο κλίμα. Παρ’ ότι βρίσκεται σε μια περιοχή πολύ θερμή, ακόμα και τον Αύγουστο η μέση θερμοκρασία δεν ξεπερνάει τους 26 βαθμούς Κελσίου.
🔎Στη Ράφα έγινε μια από τις πιο παράξενες μάχες της Ιστορίας. Στις 22 Ιουνίου του 217 π.Χ. συναντήθηκαν εκεί οι στρατοί του Πτολεμαίου Δ’ και του Αντίοχου Γ’, των μεγάλων αυτοκρατοριών της Πτολεμαϊκής Αιγύπτου και των Σελευκιδών. Ο στρατός της Αιγύπτου απέκρουσε τους Σελευκίδες και τους προκάλεσε τεράστιες απώλειες σχεδόν 10.000 στρατιωτών. Αυτή υπήρξε η μοναδική μάχη που έχει καταγραφεί στην ιστορία, στην οποία πολέμησαν σε διαφορετικά στρατόπεδα ελέφαντες από διαφορετικές ηπείρους! Οι αφρικανικοί ελέφαντες των Αιγύπτιων αποδείχτηκαν πιο ανθεκτικοί από τους ινδικούς ελεφαντες των Σελευκιδών.
🔎Πριν τη μουσουλμανική της κατάκτηση, η Ράφα υπήρξε και χριστιανική και εβραϊκή πόλη. Κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου, μάλιστα, ήταν και έδρα μητρόπολης. Εβραίοι εγκαταστάθηκαν εκεί από τον 9ο αιώνα μ.Χ., αλλά το 1080 όλος ο εβραϊκός πληθυσμός μετακόμισε μαζικά στην σημερινή Ασκελόν του Ισραήλ. Έκτοτε στην περιοχή ζουν αποκλειστικά μουσουλμάνοι.
🔎Παρ’ ότι η περιοχή υπήρξε μέρος πολλών ενιαίων αυτοκρατοριών, ήταν και καθορισμένο σύνορο μεταξύ επαρχιών. Όσο η ευρύτερη περιοχή ήταν κομμάτι των Ρωμαίων, των Βυζαντινών, των Ουμαγιάντ, των Αμπασίντ, η Ράφα ήταν το «σύνορο» μεταξύ των επαρχιών της Συρίας και της Αιγύπτου. Το ίδιο συνέβη και με τους Οθωμανούς. Όταν η Αίγυπτος πέρασε υπό την διοίκηση των Βρετανών, η Ράφα αποτέλεσε πάλι ένα διεθνές σύνορο, ανάμεσα στη Βρετανική και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η συγκεκριμένη συμφωνία υπογράφηκε το 1906.
🔎Ως εκ τούτου, η Ράφα ήταν η πρώτη πόλη που έπεσε στα χέρια των Βρετανών στην εκστρατεία τους το 1917 εναντίον της (τότε οθωμανικής) επαρχίας της Παλαιστίνης. Μετά την ήττα της στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Οθωμανική Αυτοκρατορία έχασε όλα τα εδάφη της στην περιοχή. Η Παλαιστίνη, όπως είναι γνωστό, μαζί με το σημερινό Ιράκ και την Ιορδανία πέρασαν στα χέρια των Βρετανών, ενώ η Συρία και ο Λίβανος δόθηκαν στους Γάλλους. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στη Ράφα είχε δημιουργηθεί μια σημαντική στρατιωτική βάση, ήταν ο πρώτος μεγάλος οικισμός ανατολικά της διώρυγας του Σουέζ.
🔎Μετά τον πρώτο Αραβο-Ισραηλινό πόλεμο του 1948 η Ράφα, μαζί με όλη την περιοχή που σήμερα ονομάζουμε Λωρίζα της Γάζας, δόθηκε στην Αίγυπτο. Έπαψε πια να είναι συνοριακή περιοχή και η πόλη αναπτύχθηκε και από τις δύο πλευρές της παλιάς γραμμής. Το 1967, στον Πόλεμο των Έξι Ημερών, το Ισραήλ κατέλαβε τη Ράφα και μαζί της όλη τη Χερσόνησο του Σινά, αυτό το τρίγωνο που βρίσκεται ανάμεσα στο Ισραήλ και την Αίγυπτο.
🔎Το 1979 η Αίγυπτος και το Ισραήλ υπέγραψαν συνθήκη ειρήνης, σύμφωνα με την οποία το Ισραήλ «επέστρεψε» το κατεχόμενο Σινά στην Αίγυπτο. Οι δύο πλευρές, όμως, δεν τα βρήκαν στο ποια χώρα θα ελέγχει τη Ράφα. Οπότε προτίμησαν την πιο παράλογη λύση, το κόψιμο της πόλης στα δύο!
🔎Το 1982, που αποχώρησε ο ισραηλινός στρατός από το Σινά, μέσα σε λίγες ημέρες δημιουργήθηκαν ο αιγυπτιακός και ο παλαιστινιακός τομέας της πόλης. Πώς; Με μπουλντόζες! Εκεί που χαράχτηκε το σύνορο μπήκαν μπουλντόζες και κατεδάφισαν τα πάντα, χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψιν ούτε περιουσίες, ούτε καν οικογενειακοί δεσμοί. Παραδοσιακές μεγάλες οικογένειες βρέθηκαν μέσα σ’ ένα βράδυ υπήκοοι διαφορετικών χωρών! Η Ράφα έγινε ένα από τα μόλις τρία συνοριακά περάσματα ανάμεσα στο Ισραήλ και την Αίγυπτο.
** Διαβάστε εδώ τη συνέχεια στο μπλογκ ΓΕΩγραφίδα του Αργύρη Παγαρτάνη - Η Σφαγή της Ράφα το 1956, η διεύρυνση της ουδέτερης ζώνης στα 8,5 χιλιόμετρα με μπουλντόζες, η τάφρος πλάτους 20 και βάθους 10 μέτρων, τα δαιδαλώδη τούνελ και άλλα στοιχεία.
Αποποίηση ευθύνης
Ο ιστότοπος είναι μια πλήρως αυτοματοποιημένη υπηρεσία συνάθροισης, ταξινόμησης και ανάρτησης συνοπτικών ειδήσεων και νέων από άλλους ελληνικούς ειδησεογραφικούς ιστότοπους, μέσω της τεχνολογίας RSS. Δεν αναλαμβάνουμε καμία ευθύνη για την επάρκεια, ποιότητα, πληρότητα ή ακρίβεια των ειδήσεων και των νέων που δημοσιεύονται. Δείτε περισσότερα στο τμήμα "Αποποίηση Ευθύνης" των Ορων Χρήσης.