Αν παρατηρήσει κάποιος τον παγκόσμιο χάρτη, ειδικά στην περιοχή της Κεντρικής Ασίας, θα δει ένα σημείο όπου «ενώνονται» τα σύνορα της Ρωσίας (βόρεια), της Μογγολίας (ανατολικά), της Κίνας (νότια) και του Καζακστάν (δυτικά). Ο χάρτης, βέβαια, σ’ αυτή τη μεγάλη κλίμακα δεν αποτυπώνει την αλήθεια, αλλά μια ψευδαίσθηση. Τα τέσσερα κράτη δεν έχουν σε κανένα σημείο κοινά σύνορα. Χωρίζονται από μια «νεκρή ζώνη» περίπου 20 χιλιομέτρων.
Για την ακρίβεια, παρ’ ότι φαίνεται στο χάρτη ότι το Καζακστάν και η Μογγολία κάνουν… προσπάθεια να φτάσουν η μία την άλλη, τελικά δεν ενώνονται. Μεσολαβεί μια περιοχή όπου υπάρχουν μόνο σύνορα Κίνας και Ρωσίας.
Θα μπορούσε να είναι απλά μια γεωγραφική ιδιαιτερότητα. Αλλά δεν είναι. Τα σύνορα στη συγκεκριμένη περιοχή ήταν διαφορετικά και άλλαξαν. Ολόκληρες περιοχές «μεταφέρθηκαν» από τη δικαιοδοσία της μίας χώρας στην άλλη. Κι αυτό το οφείλουν στα οράματα ενός ντόπιου φτωχού βοσκού και της θετής του κόρης. Δεν είναι απίστευτο;
Οι κάτοικοι, ούτως ή άλλως, είναι ελάχιστοι σ’ αυτή την ιδιαίτερα ορεινή περιοχή. Και όλοι τους, όσοι ζουν και στις τέσσερις χώρες, ανήκουν στην ίδια φυλετική οικογένεια. Τα σύνορα, λοιπόν, δεν χαράχτηκαν για να χωρίσουν όσο πιο δίκαια γίνεται διαφορετικούς πληθυσμούς, αλλά εξυπηρέτησαν άλλα συμφέροντα. Κυρίως να περιορίσουν την επέκταση ενός θρησκευτικο-πολιτικού κινήματος, που απείλησε τα συμφέροντα των μεγάλων στην περιοχή. Κι ακόμα δεν έχει σβήσει.
Η τεράστια και πανύψηλη οροσειρά που βρίσκεται στην περιοχή ονομάζεται Αλτάι. Η οροσειρά καλύπτει μια τεράστια έκταση χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων και η ψηλότερη κορυφή της, ονόματι Μπελούκα στα σύνορα Ρωσίας-Καζακστάν, φτάνει τα 4.506 μέτρα. Δηλαδή είναι σα να βάζουμε άλλον μισό… Όλυμπο πάνω στο ψηλότερο ελληνικό βουνό.
Το «Αλτάι» δεν είναι μόνο γεωγραφικός όρος, αλλά και εθνολογικός. Αλτάι είναι το γενικό όνομα που χρησιμοποιούσαν επί αιώνες οι γηγενείς νομαδικές και ημι-νομαδικές φυλές που περιπλανιόνταν στα βουνά και τις χαράδρες, πριν τα κράτη χαράξουν σύνορα. Οι φυλές αυτές έχουν και σήμερα πια τόσες διαφορετικές ονομασίες που σε πιάνει πονοκέφαλος για να ξεχωρίσεις ποιος είναι τι. Κάποιες ονομασίες, μάλιστα, είναι κοινές, αναφέρονται στην ίδια φυλή, απλά αλλιώς ονομάζουν μία φυλή οι Κινέζοι κι αλλιώς οι Ρώσοι.
Οι Αλτάι στη Ρωσία αποτελούν αναγνωρισμένο «έθνος» ήδη από την εποχή των Σοβιετικών, με δική τους «αυτόνομη δημοκρατία» από το 1922. Σήμερα στην περιοχή αποτελούν το 37% του πληθυσμού, περίπου 74.000 άνθρωποι. Στην Κίνα δεν είναι αναγνωρισμένη μειονότητα, απογράφονται σαν Καζάκοι, όμως έχουν δική τους περιφέρεια (που ονομάζεται, βέβαια, Αλτάι), στην οποία αποτελούν το 60% του πληθυσμού (είναι δηλαδή περισσότεροι από τους Χαν Κινέζους).
Στη Μογγολία, επίσης, οι Αλτάι δεν καταγράφονται ως ιδιαίτερη εθνική ομάδα. Το επίσημο μογγολικό κράτος τους θεωρεί παρακλάδι της μογγολικής φυλής και τους αποκαλεί γενικά Οϊρότ (αλλά την διοικητική περιφέρεια που βρίσκεται στην περιοχή την έχει ονομάσει Γκόβι-Αλτάι). Το Καζακστάν μέχρι πριν λίγα χρόνια αρνιόταν να αναγνωρίσει ξεχωριστή εθνική μειονότητα Αλτάι στις απογραφές του. Μόνο στην τελευταία έδωσε αυτή τη δυνατότητα και 220 άτομα καταγράφηκαν ως Αλτάι, σ’ εκείνες τις περιοχές βεβαίως.
Συνολικά οι «αυθεντικοί» Αλτάι (αν μπορεί κανείς να μιλήσει για τέτοιους) σήμερα δεν πρέπει να αριθμούν περισσότερες από 200.000. Βεβαίως έτσι που είναι μπερδεμένα τα πράγματα εθνολογικά στην περιοχή δεν μπορεί κανείς να ξεχωρίσει με βεβαιότητα ποιος είναι Αλτάι, ποιος είναι Καζάκος και ποιος είναι Οϊρότ Μογγόλος.
Διαβάστε εδώ τη συνέχεια του θέματος στη ΓΕΩγραφίδα, το (εξαιρετικό!) μπλογκ του Αργύρη Παγαρτάνη με θέματα Γεωγραφίας και Ιστορίας. Τίτλος του: «Τα 20 χιλιόμετρα του απόλυτου μυστηρίου στην Κεντρική Ασία»
Αποποίηση ευθύνης
Ο ιστότοπος είναι μια πλήρως αυτοματοποιημένη υπηρεσία συνάθροισης, ταξινόμησης και ανάρτησης συνοπτικών ειδήσεων και νέων από άλλους ελληνικούς ειδησεογραφικούς ιστότοπους, μέσω της τεχνολογίας RSS. Δεν αναλαμβάνουμε καμία ευθύνη για την επάρκεια, ποιότητα, πληρότητα ή ακρίβεια των ειδήσεων και των νέων που δημοσιεύονται. Δείτε περισσότερα στο τμήμα "Αποποίηση Ευθύνης" των Ορων Χρήσης.